Tác dụng của vận đơn:
Vận đơn đường biển có những tác dụng chủ yếu sau đây:
Thứ nhất: vận đơn là cơ sở pháp lý điều chỉnh mối quan hệ giữa người xếp hàng, nhận hàng và người chuyên chở.
Thứ hai: vận đơn là căn cứ để khai hải quan và làm thủ tục xuất nhập khẩu hàng hoá.
Thứ ba: vận đơn là căn cứ để nhận hàng và xác định số lượng hàng hoá người bán gửi cho người mua và dựa vào đó để ghi sổ, thống kê, theo dõi xem người bán (người chuyên chở) đã hoặc không hoàn thành trách nhiệm của mình như quy định trong hợp đồng mua bán ngoại thương (vận đơn).
Thứ tư: vận đơn cùng các chứng từ khác của hàng hoá lập thành bộ chứng từ thanh toán tiền hàng.
Thứ năm: vận đơn vận đơn là chứng từ quan trọng trong bộ chứng từ khiếu nại người bảo hiểm, hay những người khác có liên quan.
Thứ sáu: vận đơn còn được sử dụng làm chứng từ để cầm cố, mua bán, chuyển nhượng hàng hoá ghi tren vận đơn …….
Phân loại vận đơn:
Vận đơn đường biển rất đa dạng, phong phú, được sử dụng vào những công việc khác nhau tuý theo nội dung thể hiện trên vận đơn. Trong thực tiễn buôn bán quốc tế, có rất nhiều căn cứ để phân loại vận đơn, cụ thể như sau:
– Nếu căn cứ vào tình trạng xếp dỡ hàng hoá: thì vận đơn được chia thành 2 loại:
Vận đơn đã xếp hàng (shipped on board bill of lading)
Vận đơn nhận hàng để xếp (received for shipment bill of lading)
– Nếu căn cứ vào quyền chuyển nhượng sở hữu hàng hoá ghi trên vận đơn: thì vận đơn lại được chia thành 3 loại:
Vận đơn đích danh (straight bill of lading)
Vận đơn vô danh hay còn gọi là vận đơn xuất trình (bill of lading to bearer)
Vận đơn theo lệnh (bill of lading to order of…).
– Nếu căn cứ vào phê chú của thuyền trưởng trên vận đơn: người ta lại có:
Vận đơn hoàn hảo (Clean bill of lading)
Vận đơn không hoàn hảo (unclean of lading)
– Nếu căn cứ vào hành trình của hàng hoá thì vận đơn lại được chia thành:
Vận đơn đi thẳng (direct bill of lading)
Vận đơn chở suốt (through bill of lading)
Vận đơn vận tải liên hợp hay vận đơn đa phương thức (combined transport bill of lading or multimodal transport bill of lading).
– Nếu căn cứ vào phương thức thuê chuyên chở: lại có:
Vận đơn tàu chợ (liner bill of lading)
Vận đơn tàu chuyến (voyage bill of lading ) hay (Voyage Charter B/L) hay vận đơn container (container bill of lading)
– Nếu căn cứ vào giá trị sử dụng và lưu thông ta có:
Vận đơn gốc (original bill of lading)
Vận đơn copy (copy of lading)
– Ngoài ra còn có: Surrendered B/L Seaway bill, Congen bill, … Tuy nhiên theo Bộ luật hàng hải Việt nam vận đơn được ký phát dưới 3 dạng: vận đơn đích danh, vận đơn theo lệnh, vận đơn xuất trình.
