Khái niệm Logistics đã xuất hiện từ rất lâu trong quá khứ, những nhà Logistics khi xưa đồng thời là những bậc chiến lược gia lão luyện, là người đứng ra chịu trách nhiệm vận chuyển những hàng hóa nhạy cảm nhất qua các chặng đường khó khăn nhất trong lịch sử.
Trước khi có forwarder và các công ty vận chuyển, những nhà Logistics này đã đặt những nền móng đầu tiên cho ngành Logistics khổng lồ ngày hôm nay.
Hãy cùng Mr. Lô điểm qua một số nhân vật đã làm nên lịch sử ngành Logistics nhé:
5. Đại tướng Winfield Scott: Chiến lược thuê ngoài Logistics
Cái tên Winfield Scott không thật sự nổi bật trong danh sách các nhà logistics nổi tiếng trong lịch sử, nhưng ông đã có một hướng đi đột phá trong định nghĩa Logistics đang tồn tại và sự ảnh hưởng của nó còn thể hiện đến ngày hôm nay.
Trong cuộc chiến với Mexico (the Mexican War, 1846 – 1848), Scott gặp trở ngại lớn khi phải liên tục chi phối nguồn lực quân sự của mình để bảo vệ hậu phương và đường tiếp viện khỏi sự tấn công của lực lượng du kích Mexico. Vì thế, ông đã ra quyết định cắt đứt chuỗi cung ứng nhu yếu phẩm của mình và “outsource” qua dân địa phương Mexico. Điều này giúp ông và đội quân của mình có thể tập trung vào tiền tuyến phía trước, dẫn đến sự tiến công thần tốc và đánh chiếm thành công nhiều khu vực trọng yếu. Ulysses Grant, một danh tướng sau này đã áp dụng chiến thuật “outsource” trong cuộc nội chiến Mỹ (the Civil War, 1861 – 1865).
4. Thành Cát Tư Hãn: Vị vua Logistics của Mông Cổ
Thành Cát Tư Hãn và đội quân Mông Cổ của ông là thế lực quân sự có một không hai trong lịch sử, cả về sức mạnh lẫn tư duy chiến lược vượt trội. Tên tuổi của Thành Cát Tư Hãn được lịch sử nhớ đến như là một nhà Logistics vĩ đại, người đã đưa đội quân của mình vượt qua bao nhiêu trở ngại khắc nghiệt.
Đội quân Mông cổ chinh chiến cùng với gia đình của mình. Họ du mục ngày đây mai đó với số thịt khô dự trữ khổng lồ. Binh lính thường được trang bị cần câu và các vật dụng cho phép họ khai thác thực phẩm ngay trên đường hành quân. Mỗi người lính được trang bị từ 3 đến 4 con ngựa chiến, để có thể sử dụng thịt của chúng vào những thời điểm cấp bách, trung bình một chú ngựa có thể cung cấp đủ thức ăn cho một binh sĩ trong một tháng. Dù chiến thuật này buộc đội quân Mông Cổ phải liên tục tìm kiếm nguồn thức ăn và nước cho ngựa của họ. Tuy nhiên, lịch sử đã chứng minh đây là một chiến thuật thành công, hiệu quả và là một bài học quý giá cho quân sự hiện đại.
3. Hannibal: Đoàn quân voi vượt dãy Anpơ
Hannibal, con trai của Hamilcar Barca, là một thế lực quân sự đáng gờm thời kỳ La Mã.
Dưới thời kỳ La Mã đang thống trị, cuộc tiến công của đoàn quân voi Hannibal thẳng vào thành Rome là một trong những sự kiện đáng nhớ nhất trong lịch sử quân sự thời bấy giờ. Đội quân của Hannibal tiến tới địa phận của lực lượng đối địch với 38,000 bộ binh, 8,000 kỵ binh và 37 con voi chiến.
Đội quân này đã vượt qua gần 2,500 km trong 5 tháng. Vượt qua dãy núi Pyrénées và dãy Anpơ (với độ cao hơn 4.810 m). Không những thế, Hannibal và đội quân của ông đã dành ra hai ngày để đóng phà và vận chuyển đàn voi của mình vượt qua con sông Rhone vĩ đại.
Dù cuộc tiến công của ông đã thất bại ngay tại thủ đô La Mã, nhưng Hannibal và đội quân của ông đã được ghi vào sổ sách với sự ảnh hưởng to lớn về Logistics của mình.
2. Tôn tử – Binh pháp Logistics
Tôn Tử và Binh pháp Tôn Tử (Tiếng Anh: The Art of War) đã được thế giới coi trọng từ hơn 2,500 năm trước. Ông đã đề cập rất nhiều về sự quan trọng của Logistics trong quyển binh pháp. Cho đến ngày nay, Binh pháp tôn tử còn được sử dụng trong kinh doanh, thương mại và làm tài liệu tham khảo cho những khó khăn Logistics hiện đại.
Theo như Tôn tử, Logistics chỉ đứng sau việc tính toán và số lượng trong tất cả mọi việc. Chiến lược Logistics còn được xem trọng hơn cả thế mạnh quân sự và tỷ lệ thành công, vì không có Logistics, hai điểm đó sẽ chẳng thành hiện thực được.
Về mặt lý luận, Tôn Tử đã đặt một nền mống vững chắc cho Logistics ngay từ 2,500 năm trước.
1. Alexander đại đế: Nhà Logistics vĩ đại
2,300 năm sau ngày mất của Alexander đại đế, nhà quân sự vĩ đại này vẫn được vinh danh là một trong những nhà Logistics nổi tiếng nhất trong lịch sử.
Ngay sau khi bước lên ngai vàng, Alexander đại đế đã tiến hành một cuộc tiến công kéo dài cho đến cuối đời mình.
Khi ông 21 tuổi, Alexander đã dẫn đầu một đội quân với 40,000 bộ binh và 6,000 kỵ binh đến vùng tiểu Á (Thổ Nhĩ Kỳ ngày nay) với số lương thực ít ỏi. Ông đã lên kế hoạch cẩn thận cho chuyến hành quân và số lương thực 30 ngày của quân đội sẽ còn hơn 10 ngày so với ngày thu hoạch của quốc gia ông sẽ tấn công.
Khi lên đất liền, đội quân của Alexander chỉ liên tục duy trì 10 ngày lương thực và tiến công 30 km mỗi ngày. Tốc độ này đã dẫn đội quân của ông tiến công qua Ba Tư và Ấn độ với số lượng hơn 90,000 người.
Câu nói nổi tiếng của ông là, “My logisticians are a humorless lot. They know they are the first ones I will slay if my campaign fails.” (Tạm dịch: Những quân nhân Logistics của tôi không được hài hước cho lắm, vì họ biết mình sẽ là người bị xử đầu tiên nếu cuộc tấn công thất bại)
Alexander vĩ đại là một nhà tiên phong trong hoạch định và sự hiệu quả của Logistics.
