Nhiều doanh nghiệp bức xúc vì thủ tục hành chính vô lý, phiền hà, làm giảm năng lực bốc dỡ tàu biển.
Tàu nội địa mà bị kiểm dịch hai lần
Tại Hội nghị nâng cao hiệu quả khai thác cảng biển, rút ngắn thời gian chờ tàu và bốc dỡ hàng hóa tại cảng biển, do Bộ GTVT tổ chức tại Hải Phòng ngày hôm qua (9/4),đại diện Công ty TNHH dịch vụ hàng hải Nhật Thăng cho biết, theo quy định, việc kiểm tra hồ sơ, giấy chứng nhận của tàu, bằng cấp thuyền viên, đại lý vẫn phải trực tiếp cầm hồ sơ gốc lên văn phòng cảng vụ.
Điều này làm mất nhiều thời gian để thu thập các giấy tờ tại tàu và khá mạo hiểm để vận chuyển những giấy tờ quan trọng này đi trên đường. Đặc biệt, với cảng Hải Phòng kế hoạch tàu cập/rời bến phụ thuộc rất lớn vào tình trạng thủy triều trong khi tại thời điểm này các đại lý thường tập trung làm thủ tục, gây ra tình trạng ách tắc và chờ đợi.
Ông Trương Văn Thái, Phó Tổng giám đốc cảng Hải Phòng bức xúc: “Tàu vận chuyển nội địa mà lực lượng kiểm dịch làm hai lần. Đã làm đầu lên tại TP. Hồ Chí Minh rồi, đầu xuống tại Hải Phòng, hàng đang bốc dỡ tại cầu cảng lại tới kiểm dịch lần nữa, rất mất thời gian. Có khi cảng chờ không được, phải đề nghị dời tàu khỏi cầu cảng để bốc dỡ tàu khác”.
Cùng đó, ông Thái cũng bức xúc về 2 trường hợp thủ tục phiền hà nữa của Hải quan và Biên Phòng.
“Tàu trước khi vào bến, làm thủ tục hải quan để đăng ký vào cảng chính, song khi vào tới nơi thì thực tế cảng chính quá đông, muốn chuyển sang làm hàng ở cảng chi nhánh, song Hải quan không cho phép, dù cảng chi nhánh đang không có tàu vào, có thể làm hàng nhanh, giải phòng tàu nhanh. Rồi những tàu phải dời vào vịnh Hạ Long để chờ vào cảng Hải Phòng làm hàng, thì vì các địa điểm ở vịnh Hạ Long thuộc địa phận Quảng Ninh, thì trên tàu có Biên phòng Hải Phòng, dưới nước có Biên phòng Quảng Ninh cùng vào kiểm tra, rất phiền hà, mất thời gian cho chủ tàu”, ông Thái nói.
Chạy tàu Bắc – Nam 10 ngày nhưng chờ bốc dỡ 15 ngày
Những bất cập về phương tiện thiết bị bốc dỡ, kho bãi, vận tải sau cảng cũng là vấn đề mà nhiều doanh nghiệp cho rằng đang gây cản trở vận tải. Đại diện chi nhánh Công ty vận tải biển Sài Gòn phản ánh tình trạng khá “lạ”: “Chúng tôi đang làm hàng rời. Cảng Hải Phòng, ca làm việc này hết lẽ ra phải bàn giao cho ca sau, song các anh ý lại thu hết đồ nghề, rồi ca sau vào làm lại bắt đầu dỡ đồ nghề của mình ra. Hải Phòng là cảng lớn mà cũng không có năng lực xếp dỡ hàng quá khổ quá tải, lại phải thuê ngoài, nên chúng tôi tuy có nhiều khách yêu cầu song không dám nhận”.
Nhiều doanh nghiệp cùng phản ánh, hiện 80% lưu lượng hàng hóa khu vực Hải Phòng, Quảng Ninh đã chuyển sang đi đường sắt và đường sông. Song đường sắt mới đầu tư được một đoạn khổ 1.435 m, chưa nối tới được các cảng chính tại khu vực, cũng chưa kết nối được với đường sắt quốc gia có khổ 1 m. Đường sông thì mùa cạn luồng nông, tàu không đi được, mùa mưa lại vướng tĩnh không cầu. Phương tiện, năng lực xếp dỡ của các cảng thủy nội địa cũng rất hạn chế.
Đaị diện cảng Đình Vũ (Hải Phòng) cho biết, phương tiện vận chuyển hàng từ cảng ra bên ngoài, có 20km đường bộ đi trong thành phố mà mất hơn 1h. Hiện toàn bộ sản lượng container của Hải Phòng đã ra cảng Đình Vũ song chỉ duy nhất có tuyến đường 353. Dọc đường lại rất nhiều bến bãi nhỏ, đấu nối thẳng vào tuyến đường này nên xe ra vào nườm nượp, gây ách tắc.
Đại diện Công ty vận tải biển Trung Hải phản ứng việc nhiều cảng chỉ xếp dỡ mà không có đủ kho bãi giữ hàng, khiến tàu của DN phải nằm tại cảng chờ bốc/dỡ từng chuyến hàng lên/xuống từng ô tô một, rất mất thời gian.
Thực tế mỗi năm mất tới 4 tháng tàu nằm ở cảng chờ bốc/dỡ hàng. Những bất cập từ khâu xếp dỡ làm lãng phí, bị giảm năng suất khai thác tàu từ 20 – 30% năng lực của chúng tôi. Một chuyến hàng Nam – Bắc chạy khứ hồi, trên đường mất 10 ngày, song chờ bốc hàng/dỡ hàng chờ ở hai đầu cầu cảng có khi mất tới 10 – 15 ngày, nên một tháng chỉ chạy được một chuyến…
Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Công chỉ rõ 9 yếu tố ảnh hưởng trực tiếp, kéo dài thời gian chờ tàu, thời gian bốc xếp. Trong đó, ảnh hưởng lớn và cần khắc phục sớm là thủ tục hành chính, sự phối hợp giữa các cơ quan, hạ tầng của chính các doanh nghiệp cảng, hạ tầng giao thông và kết nối.
Thứ trưởng cũng yêu cầu Kiểm dịch, Hải Quan, Biên Phòng xử lý, quy định công khai quy trình kiểm tra tàu, khắc phục những rườm rà bất cập về thủ tục; Các cơ quan của Bộ GTVT trong quy hoạch, công bố cảng phải yêu cầu có cả hệ thống kho bãi, diện tích kho bãi phải phù hợp công suất cảng; Đẩy nhanh thực hiện cơ chế 1 cửa điện tử, mọi quy trình thủ tục đều phải đưa vào quy trình công khai, đơn giản; Đẩy nhanh và đưa vào danh mục đầu tư các dự án CSHT giao thông kết nối sau cảng.
Phương Anh
Theo Báo Giao Thông