(HQ Online)- Khác hẳn sự đánh giá mờ nhạt, sơ bộ cách đây khoảng 4 tháng khi được hỏi về việc kiểm tra chất lượng đồ chơi NK theo Cơ chế một cửa Quốc gia (NSW) kể từ khi Bộ Khoa học và Công nghệ triển khai “Thủ tục kiểm tra Nhà nước về chất lượng đối với hàng hóa NK vào Việt Nam” theo NSW, đến nay hầu hết DN đều nhìn nhận, áp dụng NSW đã làm giảm đáng kể thời gian thông quan hàng hóa, đồng thời trao cho DN sự chủ động ở nhiều khía cạnh.
Thông quan chỉ sau 7 ngày
Công ty TNHH TM XNK Đồ chơi TVM là DN chuyên NK đồ chơi từ thị trường Hàn Quốc qua cảng Hải Phòng với tần suất trung bình 1 container/2 tháng. Theo một chuyên viên XNK của Công ty, do tham gia NSW ngay từ những ngày đầu khi Bộ Khoa học và Công nghệ chính thức triển khai “Thủ tục kiểm tra Nhà nước về chất lượng đối với hàng hóa NK vào Việt Nam” theo NSW cuối năm 2015 nên đến thời điểm hiện tại, DN đã khá quen thuộc với cách làm và ghi nhận nhiều lợi ích mà NSW đem lại. Cụ thể, việc khai báo và nhận kết quả trên Cổng thông tin một cửa Quốc gia đã giúp DN tiết giảm tổng thời gian từ khi đăng ký kiểm tra cho tới khi nhận kết quả xác nhận chất lượng cuối cùng chuyển sang cơ quan Hải quan để giải phóng hàng chỉ còn 7-10 ngày so với 10-15 ngày trước đây.
Cũng về vấn đề này, trao đổi với phóng viên Báo Hải quan, bà Nguyễn Thị Thu Hà, chuyên viên XNK Công ty TNHH Quốc tế B&B còn đưa ra tính toán chi tiết. DN chủ yếu NK đồ chơi từ thị trường Trung Quốc qua cảng Hải Phòng với tần suất thường xuyên là 2-3 container/tuần, nghĩa là khoảng 8-12 container/tháng. Tương đương với đó, số lần DN phải làm thủ tục kiểm tra chất lượng đồ chơi NK trong tháng cũng khoảng 8-12 lần.
Theo quy trình thông thường, mỗi lần làm thủ tục kiểm tra chất lượng, DN phải gửi hồ sơ đăng ký tới Chi cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng Hải Phòng (Bộ Khoa học và Công nghệ) và ở cách khai hồ sơ giấy, thời gian hoàn tất đăng ký, Chi cục đưa ra các chỉ tiêu kiểm tra cụ thể khoảng 5 ngày, còn với NSW, thời gian rút ngắn chỉ còn khoảng 3 ngày. Các khâu ở phía sau như khi DN liên hệ với bên thứ ba là Công ty TNHH Intertek Việt Nam để giám định chất lượng thực tế hàng hóa, nhận kết quả giám định chuyển lại cho Chi cục và được xác nhận là hàng hóa đạt chất lượng NK để cơ quan Hải quan thông quan cũng đơn giản, thuận tiện hơn nhờ NSW. Tính tổng thể, khi áp dụng NSW, tổng thời gian từ khi DN khai báo hồ sơ đăng ký tới Chi cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng Hải Phòng cho tới khi hàng hóa thông quan chỉ khoảng 10 ngày thay vì khoảng 2 tuần như trước đây. “Việc giảm bớt thời gian này đem về rất nhiều lợi ích cho DN, bởi chi phí lưu hàng tại cảng hiện tại cũng là 1 triệu đồng/container 40 feet/ngày. Ngoài ra, DN còn tránh được nỗi lo bị phạt vì quá hạn hoàn tất giấy tờ, hồ sơ cho cơ quan Hải quan sau khi mở tờ khai”, bà Hà nói.
Chủ động hơn nhiều lần
Trên thực tế, ngoài giảm thời gian thông quan, một trong những lợi ích nổi bật mà nhiều DN NK đồ chơi ghi nhận ở NSW còn là tạo cho DN tâm thế chủ động hơn cách làm trước đó. Cụ thể, theo một chuyên viên XNK của Công ty TNHH TM XNK Đồ chơi TVM, trước đây khi DN làm hồ sơ giấy phải gửi hồ sơ từ trụ sở DN tại Hà Nội xuống Hải Phòng để nộp cho Chi cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng Hải Phòng, khi hồ sơ có bất kỳ sai sót gì, DN lại phải nhận lai hồ sơ giấy để sửa và lặp lại cách gửi xuống khá thủ công. Việc gửi đi gửi lại làm mất không ít thời gian, công sức. Hiện nay với NSW, DN chuyển hồ sơ qua Cổng thông tin một cửa Quốc gia, nếu có bất kỳ sai sót gì phía Chi cục sẽ báo để DN biết, sửa và đẩy lại hồ sơ khá thuận tiện.
Đồng quan điểm này, bà Hà cũng cho rằng, sự chủ động còn thể hiện khá rõ ở khâu sau khi bên thứ ba giám định chất lượng hàng hóa xong, trước đây DN phải đem kết quả bản giấy nộp cho Chi cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng Hải Phòng. Khi xảy ra bất kỳ sai sót gì, dù rất nhỏ như đánh sai một vài chữ, Chi cục sẽ yêu cầu sửa, DN lại phải đem về cho bên thứ ba để sửa chính xác rồi quay lại nộp cho Chi cục chờ cấp giấy xác nhận hàng hóa đạt chất lượng NK. Tuy nhiên, khi áp dụng NSW, DN nhận kết quả giám định từ bên thứ ba chỉ cần scan chuyển cho Chi cục qua Cổng thông tin một cửa Quốc gia, có bất kỳ sai sót gì DN sẽ được báo kịp thời để biết và sửa cho đúng.
Nhìn nhận việc áp dụng NSW khi kiểm tra chất lượng đồ chơi NK đã khá thuận tiện, song đại diện một số DN cho rằng vẫn có phần bất tiện khi DN phải làm việc với cả cơ quan Tiêu chuẩn đo lường chất lượng của Bộ Khoa học và Công nghệ và bên thứ ba tham gia giám định chất lượng hàng hóa. Các DN lập luận, đối với một số mặt hàng khác không phải đồ chơi, đã có trường hợp, bên thứ ba được chỉ định đủ năng lực giám định chất lượng hàng hóa cũng được trao thêm thẩm quyền tiếp nhận đăng ký của DN như cơ quan quản lý Nhà nước. Khi đó, DN chỉ cần làm việc với duy nhất một đơn vị từ khâu đăng ký kiểm tra cho tới quá trình giám định chất lượng thực tế hàng hóa và nhận kết quả cuối cùng.
Liên quan tới vấn đề này, bà Hà nhấn mạnh: Hiện nay, khi làm thủ tục DN vẫn phải gửi tới Chi cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng Hải Phòng và Công ty TNHH Intertek Việt Nam hai bộ hồ sơ giống nhau. Tuy nhiên, bất cập nổi cộm là khi Công ty Intertek hoàn tất việc giám định cho ra kết quả, nhiều khi chỉ vì sai sót một chút câu từ, chuyển sang Chi cục, Chi cục lại không chấp nhận, yêu cầu sửa lại, khiến DN khá mất công. Do đó, nếu có thể có một đơn vị chung thống nhất đủ năng lực và thẩm quyền để đảm nhiệm toàn bộ các khâu từ khi đăng ký tới giám định, cấp giấy chứng nhận hàng hóa đạt chất lượng thì DN rất ủng hộ.