O2O là gì? O2O (Online – To – Offline) là mô hình kinh doanh trong đó công ty sẽ thu hút khách hàng tiềm năng từ các kênh trực tuyến đến cửa hàng thực tế.
Thương mại theo hình thức O2O sẽ xác định khách hàng tại một không gian trực tuyến nào đó (như thông qua email, quảng cáo trên internet…) sau đó sử dụng một loạt các công cụ và phương tiện để lôi kéo khách hàng rời khỏi không gian trực tuyến đó để đến với các cửa hàng thực tế (thông qua các giá trị gia tăng cung cấp trên website bán hàng như coupon hay điểm tích lũy… )
Các nhà bán lẻ từng lo ngại rằng họ sẽ không đủ khả năng để cạnh tranh với các công ty thương mại điện tử, bán hàng trực tuyến về giá cả và khả năng đáp ứng nhu cầu lựa chọn đa dạng của khách hàng. Các cửa hàng thực tế đòi hỏi chi phí thuê mướn mặt bằng cố định rất cao và chi phí nhân công để điều hành các cửa hàng đó. Đặc biệt, với không gian cửa hàng hạn chế, họ không thể cung cấp nhiều và đa dạng các chủng loại hàng hóa. Trong khi đó, các trang bán hàng trực tuyến có thể cung cấp các chủng loại hàng hóa rất đa dạng mà không tốn nhiều chi phí cho mặt bằng và nhân công, họ chỉ cần một nhà kho nhỏ chứa hàng và tự mình hoặc thuê dịch vụ vận chuyển hàng hóa đến tay khách hàng.
Trong khi đó, một số công ty đã sử dụng cả hai hình thức bán hàng là trang bán hàng trực tuyến và cửa hàng thực tế để bổ sung cho nhau nhằm đẩy mạnh hoạt động bán hàng. Mục tiêu của thương mại theo mô hình O2O là tạo ra nhận thức cho khách hàng về các sản phẩm dịch vụ trên các kênh trực tuyến để khách hàng tiềm năng nghiên cứu về sản phẩm và dịch vụ và sau đó sẽ đến các cửa hàng thực tế mua hàng.
Mô hình O2O là gì?
Đặc điểm
Giá trị mang lại cho khách hàng: cung cấp dịch vụ gia tăng điểm hoặc giảm giá cho khách hàng tới cửa hàng. Ngoài ra, đem đến cho khách hàng sự tiện lợi, tiết kiệm thời gian.
Cơ cấu lợi nhuận: lợi nhuận thu được từ lượng khách hàng lớn, tăng khách hàng cho các cửa hàng và tăng cơ hội bán hàng.
Áp dụng
Tại VN, mô hình kinh doanh O2O có nhiều điều kiện để phát triển. Theo báo cáo từ WeAresocial vào tháng 3.2015 về thói quen và hành vi sử dụng internet hiện nay của người VN thì 45% dân số VN sử dụng internet (tức 41 triệu người dùng). Trong đó có khoảng 30 triệu người sử dụng các trang mạng xã hội và số người đang dùng các mạng này trên di động là 26 triệu người. Thống kê cho thấy, người VN tốn tới hơn 5 tiếng mỗi ngày để lên mạng đối với người dùng máy tính và gần 3 tiếng với người dùng điện thoại (đứng thứ 3 trong khu vực châu Á). Hầu hết khoảng thời gian này đều được dùng vào các mạng xã hội (đứng thứ 6 trong khu vực châu Á – Thái Bình Dương). Tổng thời gian trung bình mà một người VN truy cập vào mạng xã hội trong ngày là 2 tiếng. Trong khoảng 35 giờ truy cập hàng tuần, 15,4% thời gian được dùng cho các dịch vụ và khoảng 10% thời gian dành cho việc tìm kiếm và cập nhật thông tin. Rõ ràng rằng, người tiêu dùng VN có thói quen sử dụng internet để tìm kiếm thông tin về các sản phẩm và dịch vụ trước khi quyết định mua hàng. Vì vậy, online nên là một kênh mà các cửa hàng thực tế nên tiếp cận.
Ngoài ra, vào ngày 10.11.2014, tại hội thảo với chủ đề “Hành vi người mua sắm trực tuyến”, công cụ tìm kiếm lớn nhất thế giới google đã chính thức công bố khảo sát những thống kê về hành vi mua hàng online của người tiêu dùng Việt. Khảo sát đã chỉ ra một trong những rào cản lớn nhất ảnh hưởng đến quyết định chi tiền của người tiêu dùng Việt đó là thói quen mua sắm. Họ có tâm lý e ngại về chất lượng hàng hóa vì vậy luôn muốn trực tiếp chạm tay, trải nghiệm về sản phẩm. Ngoài ra ngay cả việc không được “mặc cả” cũng là một trong những nguyên nhân khiến mọi người không hào hứng với việc mua hàng qua mạng.
Mô hình O2O là gì?
Với những thông tin trên có thể thấy rằng mô hình O2O là hình thức kinh doanh rất phù hợp với người VN khi việc mua sắm được thực hiện bằng cách tìm kiếm thông tin trên internet, có thể tiến hành đặt hàng, thanh toán trước, sau đó khách hàng đến các cửa hàng thực tế để trải nghiệm sản phẩm và mua hàng, như vậy khách hàng sẽ không còn lo ngại về chất lượng hàng hóa.
Kỹ thuật mà các công ty sử dụng mô hình O2O có thể dùng là kỹ thuật “Buy Online Pick – Up In Store”, tức là đặt hàng trực tuyến nhưng nhận hàng tại cửa hàng, hoặc cho phép khách hàng đổi trả sản phẩm đã mua trực tuyến tại các cửa hàng thực tế hoặc với điểm tích lũy có được khi mua hàng trực tuyến khách hàng được tặng phiếu đến các cửa hàng thực tế để mua sắm sản phẩm. Với cách thức tổ chức kinh doanh như vậy, các công ty sẽ vẫn có khách hàng đến các cửa hàng thực tế để xem các sản phẩm họ nhìn thấy và đặt mua trên mạng, như vậy công ty cũng sẽ thu hút được một lượng khách hàng đáng kể đến cửa hàng thực tế lấy sản phẩm nếu tiện đường đi thay vì ngồi chờ đợi nhân viên giao hàng tới.
Tuy nhiên, tại VN, khi thực hiện mô hình O2O cần chú ý đến việc triển khai hình thức thanh toán trực tuyến vì người VN chưa có thói quen sử dụng hình thức này cũng như chưa tin tưởng vào chất lượng sản phẩm, người tiêu dùng không muốn tiến hành thanh toán trước, do đó nên đa dạng hóa hình thức thanh toán, có thể lựa chọn thanh toán trực tuyến hoặc thanh toán tiền mặt khi nhận được sản phẩm.
Ths. Nguyễn Thị Oanh & Ths. Hà Hiền Minh
Vietnam Logistics Review
