Năm 2018, ô tô giảm giá cực mạnh?

Theo tính toán, mức giảm thuế nhập khẩu ô tô nguyên chiếc từ ASEAN từ 40% xuống còn 30% sẽ giúp giá xe giảm khoảng 7%. Dự báo, đến năm 2018, khi mức thuế này về 0% thì mỗi chiếc xe có thể giảm tới hàng trăm triệu đồng.

Giảm thuế nhưng giá xe chưa giảm

Thống kê của Tổng cục Hải quan cho thấy, nhập khẩu xe ô tô trong 15 ngày đầu tháng 1-2017 tăng mạnh. Cụ thể, nửa đầu tháng 1-2017, cả nước đã nhập khẩu 4.914 ô tô nguyên chiếc các loại, tăng hơn 100% so với nửa đầu tháng 1-2016. Trong đó, số lượng xe dưới 9 chỗ ngồi chiếm tới 75%.

Đáng nói, xét về trị giá trung bình (chưa kể các khoản thuế), giá xe dưới 9 chỗ ngồi nguyên chiếc nhập khẩu trong nửa đầu tháng 1 thấp hơn so với cùng kỳ năm 2016 tới hơn 5.500 USD/chiếc, chỉ còn 21.108 USD/chiếc (trong khi nửa đầu tháng 1 năm ngoái lên đến 26.630 USD/chiếc).

Về thị trường nhập khẩu, xe nhập từ Thái Lan vẫn áp đảo với 80% số lượng xe được nhập về trong 15 ngày đầu tháng 1. Giải thích nguyên nhân xe từ Thái Lan ồ ạt vào Việt Nam, Cục Thuế xuất nhập khẩu – Tổng cục Hải quan nhận định là do thuế nhập khẩu giảm từ 40% xuống còn 30% kể từ đầu năm nay theo cam kết Hiệp định thương mại tự do ASEAN.

Tại thị trường trong nước, sau 2 tháng chờ đợi, mới đây người tiêu dùng mới đón nhận thông tin một vài mẫu ô tô giảm giá nhẹ. Cụ thể, với hãng Toyota, phiên bản Yaris G động cơ 1.5L số tự động giảm 47 triệu đồng, từ 689 triệu đồng xuống còn 642 triệu đồng. Phiên bản Yaris E động cơ 1.5L, số tự động, giảm 44 triệu đồng, từ 636 triệu đồng xuống còn 592 triệu đồng.

Trong khi đó, các hãng khác vẫn “án binh bất động” sau đợt giảm giá khá mạnh trước Tết. Lý giải về điều này, ông Nguyễn Tuấn, Giám đốc Công ty Thiên An Phúc, một doanh nghiệp nhập khẩu ô tô cho rằng, nguyên nhân là do cuối năm 2016 các doanh nghiệp đã giảm giá kịch sàn hàng loạt mẫu xe, thậm chí một số doanh nghiệp bán hàng gần như không có lợi nhuận để đạt doanh số và làm thị trường.

Hơn nữa, cách tính thuế tiêu thụ đặc biệt mới “đánh” vào giá xe bán buôn (bao gồm cả lợi nhuận, chi phí bán hàng, kho bãi…) chứ không theo giá nhập khẩu như trước đây kể từ sau ngày 1-7-2016 cũng làm chi phí cho một chiếc xe bán ra bị tăng lên trong thời điểm cuối năm 2016. Dù vậy, các doanh nghiệp vẫn chấp nhận không tăng giá để cạnh tranh trong cuộc đua cuối năm. Đó là lý do tại sao năm 2017 khi thuế giảm thì giá xe lại không có dấu hiệu giảm.

Trong khi các dòng xe nhập khẩu từ ASEAN không giảm giá nhiều thì một số mẫu xe nhập khẩu từ các khu vực khác đã bắt đầu giảm giá do thuế nhập khẩu một số mẫu xe giảm theo cam kết gia nhập WTO. Cụ thể, từ 1-1-2017, các mẫu xe 2 cầu, xe SUV, xe có dung tích xi lanh trên 3.0L, có loại được giảm thuế suất từ 70% xuống còn 58%, từ 51% xuống còn 48% và từ 61% xuống còn 58%…

Theo đó, một số hãng xe nhập khẩu đã giảm giá khoảng vài %. Cụ thể, Toyota Việt Nam đã giảm giá một loạt mẫu xe hạng sang Lexus từ khoảng 40 đến trên 200 triệu đồng. Chẳng hạn mẫu Lexus LX570 giảm 210 triệu đồng, tương đương 2,6% xuống 7,81 tỷ đồng. Lexus LS460L và Lexus GX460 cùng giảm 140 triệu đồng xuống 7,54 tỷ đồng và 5,06 tỷ đồng. Lexus RX350 AWD giảm 100 triệu đồng xuống 3,81 tỷ đồng… Toyota Land Prado TXL, giảm 164 triệu đồng; Toyota Land Cruiser VX giảm 70 triệu đồng xuống còn 3,65 tỷ đồng.

Người dân chờ thuế về 0%

Tuy thuế giảm 10% so với năm ngoái, nhưng nhiều doanh nghiệp lo ngại năm 2017 sẽ là một năm khó khăn với các doanh nghiệp ô tô. Nguyên nhân là do đến năm 2018, thuế nhập khẩu ô tô dung tích dưới 2.0L từ các nước ASEAN sẽ về 0%. Cùng với đó, các mẫu xe có dung tích xi lanh từ 1.5L trở xuống được giảm thêm 5% thuế tiêu thụ đặc biệt, từ 40% hiện nay xuống còn 35%.

Theo tính toán của các chuyên gia, nếu không có gì thay đổi thì việc giảm thuế như vậy sẽ giúp giá xe ô tô nhập khẩu từ thị trường này có thể giảm đến hàng trăm triệu đồng mỗi chiếc. Bởi thực tế giá ô tô ở Việt Nam hiện cao hơn nhiều nước trong khu vực là do yếu tố thuế. Chẳng hạn một chiếc ô tô nhập từ Thái Lan, Indonesia, có giá 250 triệu đồng, về Việt Nam bán tới 600 triệu đồng. Tuy nhiên, sang năm 2018, giá bán có thể chỉ ở mức 450-500 triệu đồng.

Điều này lại khiến nhiều doanh nghiệp ô tô lo ngay ngáy về việc giảm doanh số khi người dân có tâm lý chờ đợi xe giá rẻ. “Mức giảm thuế lên tới 30% là tương đối lớn. Hơn nữa dòng xe nhập khẩu đa dạng hơn xe lắp ráp, vì vậy tâm lý chờ đợi của người dân là dễ hiểu. Bởi theo tính toán, giá xe có thể giảm từ 100-300 triệu đồng/chiếc, nếu mua năm 2017 đến năm 2018 lỗ hàng trăm triệu đồng thì sẽ rất xót ruột. Vì vậy, nếu ai thực sự cần thiết họ sẽ mua xe cũ để giảm chi phí khấu hao, bán đỡ bị lỗ”, ông Nguyễn Tuấn cho biết.

Việc giảm thuế cũng gây áp lực mạnh mẽ lên ô tô lắp ráp trong nước, nếu các mẫu xe lắp ráp không giảm giá để cạnh tranh thì chắc chắn sẽ bị lép vế. “Tới năm 2018 khi thuế nhập khẩu về mức 0% thì số xe nhập khẩu chắc chắn sẽ tăng lên chóng mặt bởi nhiều doanh nghiệp sẽ ngừng lắp ráp xe tại Việt Nam và chuyển sang nhập khẩu để giảm giá thành”, ông Ninh Hữu Chấn, Tổng thư ký Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) nhận định.

Đơn cử như tại Toyota Việt Nam, hiện doanh nghiệp này đang duy trì lắp ráp mẫu xe Vios do có doanh số bán cao. Tuy nhiên, sang năm  2018, nếu giá Vios không giảm về dưới 500 triệu đồng thì sẽ khó cạnh tranh được với xe nhập khẩu và việc duy trì lắp ráp sẽ không dễ. Tương tự, với Honda trong vài năm tới có thể hãng này cũng chỉ duy trì lắp ráp một số mẫu xe chủ chốt như City, CR-V, còn lại sẽ nhập khẩu từ Thái Lan nếu thuế nhập khẩu về 0%.

Liệu có kịch bản giảm thuế nọ, tăng thuế kia?

Dù thuế nhập khẩu sẽ giảm về 0%, nhưng nhiều ý kiến vẫn lo ngại với chủ trương bảo hộ ô tô lắp ráp trong nước, Nhà nước sẽ tăng các loại thuế khác khiến giá xe nhập khẩu khó giảm. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, việc tăng thuế là rất khó.

Theo ông Nguyễn Tuấn, nếu tăng thuế trước bạ thì cũng đồng nghĩa các loại xe lắp ráp trong nước cũng sẽ bị tăng tương ứng, do vậy sẽ không hạn chế được xe nhập khẩu được. Thuế tiêu thụ đặc biệt đối với các dòng xe có dung tích từ 2.0L trở xuống sẽ giảm chứ không tăng theo quy định tại Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt. Thuế VAT cũng không tăng được…

Như vậy, câu chuyện giảm giá xe ở đây có lẽ phụ thuộc chủ yếu vào các doanh nghiệp. Nếu không kể tới những chính sách can thiệp của Chính phủ thì cuộc cạnh tranh khốc liệt giữa xe nhập và xe lắp ráp trong nước về giá là điều có thể nhìn thấy trước và nó mở ra cơ hội tiếp cận ô tô dễ dàng hơn cho người Việt.