Nhiều lĩnh vực giao thông đã “mở cửa” ngang cấp TPP

Các chuyên gia nhận định, hiện nay lĩnh vực giao thông đã “mở cửa” hơn so với khi đàm phán gia nhập WTO…

6

Các dịch vụ hỗ trợ vận tải biển trong đó có dịch vụ kho bãi đã được mở cửa hoàn toàn – Ảnh: Trần Hải

Các chuyên gia nhận định, hiện nay lĩnh vực giao thông đã “mở cửa” hơn so với khi đàm phán gia nhập WTO, thậm chí nhiều lĩnh vực đã ngang bằng với những điều khoản cam kết của Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP).

Ngành GTVT đã mở cửa ở “cấp” TPP, EVFTA

Tại hội thảo tham vấn “So sánh cam kết mở cửa thị trường dịch vụ của Việt Nam trong WTO, TPP và EVFTA” ngày 30/11, bà Nguyễn Thị Thu Trang, Giám đốc Trung tâm WTO và Hội nhập, Phòng Thương mại Việt Nam cho hay: Theo rà soát, một số lĩnh vực GTVT thậm chí còn mở cửa ở “cấp” TPP (Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương) hay ngang bằng với EVFTA (Hiệp định thương mại tự do Việt Nam – EU). Cụ thể, dịch vụ hỗ trợ vận tải biển gồm: Đại lý vận tải, kho bãi, môi giới hải quan… đã được mở cửa hoàn toàn. Vận tải biển, thủy nội địa, hàng không đã mở cửa ở mức hạn chế. Riêng vận tải biển nội địa, điều hành mặt đất, xây dựng vận hành quản lý cảng sông – biển – sân bay… đường sắt, vận tải đường bộ nội địa chưa có cam kết.

Đối với EVFTA, theo thông tin từ ông Nguyễn Công Khanh, sau sự kiện Anh rời EU (Brexit), EVFTA vẫn không ảnh hưởng. “Cho tới nay, chúng tôi cùng phía EU vẫn thực thi công việc mà hai bên đã thống nhất, cố gắng hoàn tất rà soát vấn đề pháp lý để ký kết. Phía EU cũng cam kết sẽ thực thi đúng lộ trình để ký kết và đưa vào thực thi trong thời gian sớm nhất”, Phó vụ trưởng Vụ Thương mại đa biên Ngô Chung Khanh nói.

Theo ông Nguyễn Tương, Trưởng đại diện Hiệp hội Logistics tại Hà Nội, điều quan trọng sau khi cam kết là phải luật hóa, giống như quy định trong WTO. “Trong ngành GTVT cần luật hóa nhất là vận tải biển đã được luật hóa rõ trong Luật Hàng hải. Đây là chìa khóa để ta đàm phán với các nước, trong đó có Mỹ khi đàm phán về hàng hải”, ông Tương nói.

Là người tham gia đàm phán TPP, ông Ngô Chung Khanh, Phó vụ trưởng Vụ Thương mại đa biên (Bộ Công thương) cho hay, riêng TPP là hiệp định thương mại kiểu mới, tiêu chuẩn cao hơn nên việc mở cửa từng lĩnh vực theo quan điểm thận trọng.

Tuy nhiên, bà Trang nhận định: “Đối với ngành GTVT, về mặt pháp luật, chúng ta đang mở ở một số khía cạnh cao hơn cam kết các hiệp định thương mại đã ký. Vì vậy, nếu TPP không thành hiện thực thì giữa kỳ vọng với hiện thực cũng không quá lệch nhau”.

Vẫn “sáng” nếu không có TPP

Theo ông Ngô Trung Khanh, đến ngày 30/11 vẫn chưa có câu trả lời về số phận TPP. “Theo quy định, TTP phải có hoa tiêu kinh tế trưởng là Mỹ nhưng tân Tổng thống Mỹ có nói rút khỏi TPP nhưng không biết cách thức rút như thế nào? Một là cứ để TPP trôi đi như tiền lệ Mỹ đã làm với hiệp định của Hàn Quốc trước kia. Phải mất bốn năm sau khi đàm phán lại Tổng thống Mỹ mới trình Quốc hội và mới thông qua. Hoặc cách thứ hai là rút thẳng. Nhưng cho tới nay, trong lịch sử đàm phán của Mỹ chưa có tiền lệ”, ông Khanh nhận định.

Ở khía cạnh tích cực hơn, chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan cho hay, không có TPP nữa thì Việt Nam vẫn phải tiến hành cải cách, bởi cải cách là yêu cầu tự thân của quốc gia và vượt lên được. “Không có TPP, Việt Nam sẽ nhận thức sâu thêm về nội lực quyết định chứ không phải cơ chế song phương hay đa phương. Nếu không phát huy được nội lực thì có bao nhiêu hiệp định thương mại tự do cũng không vượt lên được”, bà Phạm Chi Lan nói.

Xét một cách tổng thể, bà Lan cho hay, các kênh hội nhập khác cộng lại cũng quan trọng không kém TPP nên cần quan tâm khai thác. Bên cạnh đó, quan hệ thương mại Việt Nam – Hoa Kỳ không chỉ có TPP mà còn có Hiệp định thương mại song phương Việt Nam – Hoa Kỳ (BTA) ký trước WTO và tiếp đó là BTA+. “Không có TPP nữa cũng sẽ đánh động Việt Nam hơn về việc tham gia vào chuỗi giá trị, từ đó xuất khẩu sẽ dần mang ý nghĩa bàn tay, trí tuệ của người Việt Nam”, bà Phạm Chi Lan nói.

Cao Sơn