Chuỗi cung ứng lạnh : nhiều tiềm năng, lắm thách thức

Khi người tiêu dùng ngày càng quan tâm đến chất lượng sản phẩm, những dịch vụ trong chuỗi cung ứng lạnh có nhiều tiềm năng phát triển nhưng thách thức cũng không ít.

Một mắt xích quan trọng trong chuỗi cung ứng lạnh là dịch vụ vận tải lạnh. Nói nôm na, đây là dịch vụ vận tải và hàng hóa được giữ ở những nhiệt độ nhất định để giúp bảo quản chất lượng trong quá trình vận chuyển.

Khi nói đến dịch vụ vận chuyển lạnh, chúng ta thường nghĩ ngay đến thực phẩm nhưng thật ra chính dược phẩm mới là những sản phẩm đòi hỏi sự bảo quản khắt khe trong quá trình vận chuyển. Ví dụ dễ thấy là câu chuyện vaccine.

Tại hội thảo “Quản trị chuỗi cung ứng lạnh-mát và chuỗi cung ứng nông nghiệp tại Việt Nam” (1) diễn ra hôm nay, 28-2, ông Vincent Goalard, đại diện công ty International Pharma Services, nêu tầm quan trọng của vận chuyển lạnh đối với vaccine. Vaccine cần được giữ ở khoảng nhiệt độ 5-8 độ C khi vận chuyển.

Bản chất của vaccine, như ông Vincent phân tích, là những virus đã bị làm yếu đi, không gây hại cho cơ thể. Trong vận chuyển, nếu nhiệt độ thấp hơn mức cho phép, virus có thể bị chết và vaccine mất tác dụng. Ngược lại, nếu nhiệt độ tăng cao hơn mức cho phép, virus sẽ phát triển và khi đó, có thể gây hại khi tiêm vào cơ thể.

“Tại Việt Nam, năm rồi có vài vụ tử vong khi tiêm vaccine và nhiều người đặt giả thiết do chất lượng vaccine có vấn đề. Tuy vậy, tôi nghĩ yếu tố đảm bảo chất lượng khi vận chuyển cũng cần được lưu tâm”, ông Vincent chia sẻ.

Khi đất nước ngày càng phát triển, các cửa hàng tiện lợi tăng nhanh, đi kèm với đó là nhu cầu vận chuyển các sản phẩm cần bảo quản lạnh như sữa chua, sữa tươi, nước ép trái cây, kem… Điều này làm thị trường vận chuyển lạnh mở rộng và đem đến nhiều cơ hội cho các doanh nghiệp kinh doanh trong ngành.

Tuy cơ hội nhiều, nhưng như ông Lương Quang Thi – Giám đốc Công ty ABA Cooltrans (ABA), một doanh nghiệp hoạt động trong ngành vận tải lạnh, chia sẻ tại hội thảo, ABA vẫn gặp khó khăn nhất định khi thuyết phục khách hàng sử dụng dịch vụ. Lý do? “Họ đặt yếu tố giá cả lên trên chất lượng”, ông Thi nói.

Về tổng thể, ông Thi nhìn nhận, để đảm bảo chất lượng sản phẩm từ nơi sản xuất đến tay người tiêu dùng cần có sự chung tay của cả chuỗi cung ứng lạnh, từ xử lý làm mát tạm thời sau thu hoạch, đến lưu trữ trong kho lạnh, rồi vận chuyển và trưng bày tại cửa hàng. Thế nhưng sự liên kết giữa các khâu trong chuỗi cung ứng này chưa thật sự chặt chẽ. Đây là thách thức nhưng cũng là cơ hội cho các doanh nghiệp, ông Thi chia sẻ.

Độ lớn thị trường vận tải lạnh Mặc dù chưa có những con số thông kê cụ thể nhưng vẫn có những phép tính gián tiếp để đưa ra con số ước lượng tương đối. Một cách được ông Lương Quang Thi – Giám đốc Công ty ABA Cooltrans đưa ra đó là căn cứ vào độ lớn của thị trường các sản phẩm cần vận chuyển lạnh. Đối với các sản phẩm trong ngành bán lẻ, trong một trao đổi với TBKTSG Online vào tháng 9-2016, ông Thi dẫn một thống kê từ báo cáo của Euromonitor, cho biết độ lớn thị trường các thực phẩm cần vận chuyển trong ngành bán lẻ ước đạt 1,2 tỉ đô la Mỹ vào năm 2019. Trong 1,2 tỉ đô la đó, chi phí vận chuyển chiếm khoảng 10%. Cần lưu ý, con số này chỉ tính riêng cho ngành bán lẻ, chưa kể mảng dược phẩm và thủy sản. Theo TBKTSG Online