Vào những năm đầu của thế kỉ 20, hầu hết các phương tiện vận tải thủy vẫn còn kết cấu khá đơn giản, không chuyên dụng (trừ tàu chở dầu-tank vessels đã xuất hiện vào những năm 1880), tức là tất cả các loại hàng hoá đều được chứa chung lẫn nhau trong hầm tàu hoặc trên boong. Tuy nhiên, cùng với sự phát triển không ngừng của ngành hàng hải, tàu chở hàng ngày càng hiện đại hiện đại. Mỗi loại tàu được thiết kế và xây dựng những khả năng chứa loại hàng chuyên biệt. Và tên của những loại tàu này cũng phản ánh loại hàng hoá chuyên biệt mà tàu đó có khả năng chứa.
Tàu chở hàng rời – Tàu rời (Bulk Carrier)
- Tàu chở hàng rời là loại tàu có công suất hoạt động rất lớn trong việc vận chuyển hàng hóa trên thế giới, nó có thể vận chuyển những hàng hóa ở dạng thô, khô ( bulk cargo) như than đá, quặng sắt, ngũ cốc, lưu huỳnh, phế liệu không có đóng thùng hay bao kiện gì cả và được chứa trực tiếp bằng các khoang hàng chống thấm nước của tàu.
- Tàu chuyên dụng chở hàng rời là loại tàu một boong, có cấu trúc vững chắc, có két hông và két treo ở hai bên mạn hầm hàng để làm giảm mặt thoáng hầm hàng và dễ điều chỉnh trọng tâm tàu khi cần thiết. Tàu có miệng hầm rộng rãi, thuận lợi cho việc xếp dỡ hàng. Hầm hàng được gia cường chắc chắn chịu đượcsự va đập của hàng hóa và thiết bị khi làm hàng.
Cấu trúc của một tàu chở hàng rời thông thường:
Có hai loại tàu chở hàng rời cơ bản:
- Tàu chở hàng rời có cần trục, rất hữu ích cho việc vận chuyển và xếp dỡ hàng hóa ở những cảng thiếu trang bị xếp dỡ hàng hóa mạn trái
Sức chứa của những tàu hàng rời ở khoảng 25000DWT( Handysize), đối với những tàu có sức chứa trung bình ( Panamax- tàu được thiết kế theo tiêu chuẩn để có thể đi qua kênh đào Panama) vào khoảng 75000DWT, có những tàu với sức chứa “khổng lồ” lên đến 200000DWT( thậm chí một số tàu còn lớn hơn nhiều ).
Đối với loại tàu “Capesize”, có một vài sự phân loại chẳng hạn như:”Kamsamax”( là loại tàu lớn nhất có thể vào các cảng của Kamsar, Equatorial Guinea, sức chứa khoảng 75000DWT), “Newastlemax” ( là loại tàu dài nhất có thể vào được cảng của Newcastle, Australia, sức chứa khoảng 185000DWT), và “Setouchmax”( là loại tàu dài nhất có thể điều hướng đến vùng biển Setouch, Nhật Bản với sức chứa vào khoảng 203000DWT). Với nhu cầu vận chuyển hàng hóa ngày càng cao, một số con tàu VLCC( Very Large Crude Carrier-tàu lớn vận chuyển nguyên vật liệu thô đang được chuyển đổi sang những con tàu VLOC ( Very Large Ore Carrier- Tàu kích thước lớn vận chuyển quặng) với sức chứa vượt quá 200000DWT. Do việc vân chuyển hàng hóa nặng với tải trọng lớn, tuối thọ của những con tàu này trên thực tế nhỏ hơn so với thiết kế ban đầu.
Kích thước thông thường của một số tàu chở hàng rời :
- Handysize: 20000DWT- 40000DWT
- Handymax: 40000DWT- 50000DWT
- Supramax: 50000DWT- 60000DWT
- Panamax: 60000DWT- 80000DWT
- Post-Panamax: (“ Baby capers”) < 125000DWT
- Capesize: 125000- 200000DWT
Theo Lê Ngọc – Phương Phương
Logistics Việt Nam