Hiện tượng “Sương mù” trong không khí là do đâu? Sự việc đổ mồ hôi hàng là gì? Container chứa hàng bắp ngô giống đóng bao về Việt Nam mở container bị mốc, bị nảy mầm, bị hỏng do giảm phẩm chất (có thể xảy ra không?), nguyên nhân là tại sao? Những hiện tượng này tác động như thế nào lên hàng hóa trong quá trình giao nhận vận tải nội địa và quốc tế (xuất nhập khẩu). Trong bài viết này, TDGroup sẽ giải đáp các thắc mắc trên cũng như đưa ra những khuyến cáo trong quá trình giao nhận vận tải hàng hóa Xuất nhập khẩu.
Thứ nhất, ta phải hiểu được “thế nào là độ ẩm trong không khí”?
Do trái đất chúng ta có khoảng 70% diện tích là được bao phủ bởi nước, khi nhiệt độ không khí tăng lên bởi bức xạ của mặt trời, gió thổi làm cho các phân tử nước tại bề mặt chất lỏng bị tách ra và bay vào trong không khí, cứ như thế trong không khí sẽ tồn tại một lượng khá nhiều hạt nhỏ phân tử nước li ti. Và hiện tượng trong không khí có những hạt nước li ti bay trộn lẫn vào trong không khí và làm mát người ta gọi là “độ ẩm” – đây là đại lượng đo lường lượng hơi nước có trong không khí (gram/lit)… do đó, trong không khí luôn tồn tại một lượng độ ẩm nhất định, nếu độ ẩm cao, ta thấy không khí mát mẻ, ẩm thấp; ngược lại, khi độ ẩm thấp ta thấy không khí có vẻ nóng bức, hanh khô….
Thứ hai, “Điểm sương là gì”?
Trong không khí tại một áp suất nhất định khi bão hòa thì tốc độ hơi nước bốc hơi tạo độ ẩm đúng bằng tốc độ hơi nước ngưng tụ thành nước thì người ta gọi đây là điểm bão hòa trong không khí, nhiệt độ này gọi là nhiệt độ bão hòa hay còn gọi là “Điểm sương”
Thứ ba, sự ngưng tụ hơi nước trong không khí là hiện tượng “Sương mù”?
Khi nhiệt độ trong không khí càng cao, thì hơi nước bốc hơi lên càng nhiều và áp suất bão hòa trong không khí sẽ cao. Trong lúc đó, có một luồng gió lạnh thổi ngang qua làm cho nhiệt độ trong không khí của khu vực đó giảm đột ngột và thấp hơn cả điểm sương trong không khí, đây chính là lý do làm cho hơi nước trong không khi ngưng tụ lại kết thành những mảng lớn và được gió thổi đi làm mờ mọi thứ xung quanh nên người ta gọi là “Sương… mù”.
Hình 1: Sương mù ờ các rừng rậm trên vách núi
Hình 2: Sương mù xảy ra ngay trên đường phố các đô thị
Thứ tư, sự đổ mồ hôi của hàng hoá là gì?
Ta lấy ví dụ 1 là Ly cà phê đá:
Khi chúng ta ngồi uống cà phê ngoài trời (không phải phòng lạnh) thì không khí đang có một lượng độ ẩm nhất định (và đang ở trạng thái có thể bão hòa). Khi ly cà phê đá được mang ra và để trên bàn, do nhiệt độ của ly cà phê đá thấp hơn môi trường xung quanh, và trên bề mặt của cái ly (có sẵn độ ẩm trong không khí bao quanh) xảy ra hiện tượng là nhiệt độ giảm sâu (thấp hơn cả điểm sương); lúc này, toàn bộ hơi nước bao quanh cáy ly cà phê đá sẽ ngưng tụ trên thành cùa ly cà phê và tạo thành các giọt nước à hiện tượng này được gọi là sự đổ mồ hôi của hàng hóa. (cái ly bằng thủy tình thì không có “mồ hôi”).
Hình 3: hình ảnh các giọt nước đọng bên ngoài ly cà phê đá
Ví dụ 2: Hàng hạt đậu xanh đang phơi dưới nắng to và đưa vào lọ thủy tinh đậy nắp kín
Khi các hạt đậu xanh đang phơi dưới năng to sẽ bị nóng lên và nước trong hạt đậu xanh sẽ thoát ra và bay hơi. Lúc này, chúng ta đổ toàn bộ số hạt đậu xanh được phơi nắng đó vào bình thủy tinh kín, hiện tượng sẽ như sau: tất cả các hạt đậu xanh vẫn tiếp tục thoát hơi nước bay vào trong không khí (vì đậu xanh có độ thủy phần) và do bình kín nên hơi nước trong bình sẽ bay lẩn quẩn trong bình làm cho nhiệt độ trong bình tăng cao, điểm sương cao. Khi trời mát, nhiệt độ không khí giảm xuống thấp làm cho nhiệt độ vỏ bình giảm theo và thấp hơn điểm sương trong bình và hơi nước sẽ ngưng tụ trên thành bình và chảy ngược lại thấm vào hạt đậu xanh và hạt đậu xanh sẽ bị hỏng hoặc bị nảy mầm.
Hình 4: Hình ảnh hạt đậu xanh bị nảy mầm trong lọ kín
Ví dụ 3: Kho chúng ta chứa mặt hàng sắt thép cuộn.
Giả sự chúng ta bảo quản mặt hàng thép cuộn (các sản phẩm thép nói chung) trong kho và đóng cửa kho lại hết sau 1 đêm, sáng khoảng 8h có ánh sáng mặt trời và nhiệt độ trong không khí tăng lên. Khi chúng ta mở cửa kho không đúng kỹ thuật và gió lùa vào trong kho, hiện tượng xảy ra như sau:
Hình 5: hình ảnh sắt thép được lưu trữ trong kho hàng
Khi hàng sắt thép lưu trong kho sau 01 đêm thì thép sẽ lạnh (do nhiệt độ trong kho gảm xuống) do đó nhiệt điểm sương thấp. khi chúng ta mở cửa, gió lùa không khí nóng vào và hơi nước sẽ vào trong kho nhiều hơn làm nhiệt độ trong kho tăng lên nhưng nhiệt độ trên bề mặt cùa thép chưa thế tăng ngay được dẫn đến sự ngưng tụ hơi nước và nước đọng lại trên bề mặt kim loại làm cho thép nhanh bị gỉ sét và giảm phầm chất.
Ví dụ 4: Hàng gạo rời hoặc đóng bao chứa trong hầm tàu kín và chở qua các vùng biển nóng lạnh khác nhau.
Chúng ta nên biết rằng bất cứ mặt hàng nông sản nào cũng đều có độ thủy phần nhât định bên trong nó, Gạo cũng là nông sản nên có một lượng nước nhất định bên trong. Khi gạo được đổ xuống hầm tàu, đậy nắp hầm lại. Khi tàu đi ngang vùng biển nóng, làm cho vỏ tàu nóng lên, vỏ tàu sắt nên dẫn nhiệt tốt nhanh chóng làm cho nhiệt độ trong hầm tàu nóng lên (không khí trong hầm), do đó nước trong các hạt gạo sẽ nóng lên và bốc hơi trong không khí trong hầm tạo nên độ ẩm cao, nhiệt độ điểm sương trong hầm tăng lên.
Khi tàu di chuyển vào vùng nước mát, lạnh hơn, vỏ tàu sẽ mát và làm nhiệt độ bề mặt thành tàu thấp xuống dưới điểm sương trong hầm làm cho hơi nước trong hầm tàu ngưng tụ lại trên bề mặt thành tàu và chảy ngược lại hàng hóa và hàng gạo thấm nước trở lại sẽ bị hỏng do mốc hoặc giảm phẩm chất của gạo.
Qua các ví dụ trên ta thấy sự đổ mồ hôi ảnh hưởng như thế nào đến hàng hóa trong suốt quá trình bảo quản và vận chuyển (đặc biệt là lưu kho lâu ngày và vận chuyển đường dài trong các thùng kín).
Những khuyến cáo và cách phòng tránh:
- Chúng ta phải đảm bảo thông gió thường xuyên và đúng cách (hàng rời)
- Phải xếp xa hàng hóa so với vách kho hoặc vách hầm tàu (hàng bao)
- Kiểm tra thường xuyên kho chứa hàng cũng như hầm tàu chở hàng để kịp thời phát hiện và xử lý ngay.
- Kiểm tra kỹ nhiệt độ trng và ngoài kho chứa cũng như trong hầm tàu và ngoài không khí…
Trân trọng cảm ơn các bạn đã đọc bài viết, hy vọng sẽ giải thích cho các bạn hiểu phần nào về ảnh hưởng của hiện tượng hàng hóa đổ mồ hôi và những ảnh hưởng của nó đến hàng hóa trong quá trình vận tải.
Hãy share bài viết cho các bạn khác để cùng tham khảo!