Xe chành lộng hành

Xe tải đang chất hàng tại “chành” Đức Khánh chuẩn bị xuất bến – Ảnh: H.K.

Sáng 27-9, chúng tôi có mặt tại “chành” Tân Tiến tại 180 Thống Nhất (P.Tân Thành, Q.Tân Phú, TP.HCM). Đây vừa là bãi xe vừa là kho hàng trung chuyển lớn nhất trên địa bàn Tân Phú. 7g, xe tải nhỏ từ các nơi trong TP chở hàng về bãi tập kết tại các kho hàng được đánh dấu chữ “Nghệ An” (kho hàng chở đi Nghệ An), “Huế”, “Đắc Lắc”, “Đà Nẵng”, “Hà Nội”, “Quảng Trị”, “Đông Hà”, “Nha Trang”… Quan sát, chúng tôi thấy có khoảng 20 chiếc xe tải lớn đang chất hàng lên xe chờ đến giờ xuất phát…

Muốn yên ổn phải “biết điều” (?) Theo tìm hiểu, các “chành” muốn yên ổn làm ăn đều phải “biết điều” với lực lượng chức năng, tùy mức độ, quy mô kinh doanh hằng tháng, tính theo đầu xe… Một chủ bãi xe ở Q.Tân Phú cho biết: “Muốn chở quá tải, quá khổ phải quan hệ chỗ này, chỗ kia. Nếu không có bảo kê làm sao sống nổi…”. Theo điều tra của chúng tôi, bãi ĐK quen thân như người nhà với nhiều “sếp” trong ngành chức năng và chung “hụi chết” hằng tháng nên vô tư ngang dọc trên các tuyến đường Q.Tân Phú.

Xe quá tải trên phố

Gần đó “chành” Đức Khánh (đường Lũy Bán Bích, P.Tân Thành, Q.Tân Phú) cũng đang tấp nập xe tải lớn nhỏ ra vào “ăn hàng”. Do nằm ở vị trí đắc địa (mặt tiền đường lớn) nên bãi xe này lúc nào cũng đông khách.

Cứ 5-10 phút có một xe tải nhẹ chở hàng từ các chợ đầu mối, cơ sở sản xuất đưa vào kho hoặc chất lên xe tải lớn. Vòng qua đường Vườn Lài (Tân Phú) chúng tôi gặp “chành” Chí Tâm, đường Phú Thọ Hòa có “chành” TA, TĐ…

Giờ cao điểm, trong khi xe “mồ côi” (không bến bãi, không “bảo kê”) trốn chui trốn nhủi thì xe ở các “chành” chở hàng quá tải chạy rần rần trên đường mà chẳng sợ cảnh sát giao thông (CSGT) “vịn”.

20g, chúng tôi quay lại “chành” Tân Tiến. Ngồi ở quán hủ tiếu gõ đối diện bãi xe quan sát, chúng tôi thấy có khoảng 20 chiếc xe tải lớn chất hàng cao chót vót đang chuẩn bị xuất phát. Một tài xế cho biết xe anh tải trọng thiết kế 11,5 tấn nhưng cõng không dưới 30 tấn (chưa kể xác xe). Chúng tôi hỏi xe chở quá tải như thế không sợ bị CSGT phạt hay sao, anh này cho biết “chuyện đường sá có chủ bãi xe lo hết rồi”.

20g45, chiếc 77H… xuất phát đầu tiên. Tiếp đó xe 47K 91…, 47K 69…, 47K 86…, 77L 04…, 79H 71… cõng cả núi hàng nối đuôi nhau lăn bánh ra khỏi bãi. Đoàn xe lao nhanh trên đường Đô Đốc Long rẽ qua đường Độc Lập, Lũy Bán Bích, vòng ra Âu Cơ, Trường Chinh (Tân Bình), xuôi về ngã tư An Sương (Q.12) rồi thẳng quốc lộ 1A ra cầu vượt trạm 2 (Thủ Đức) với tốc độ chóng mặt. Một chủ doanh nghiệp vận tải cho biết những xe này đều chở vượt quá tải trọng thiết kế gấp 2-3 lần.

Nhiều xe chỉ cho phép chở 11 tấn nhưng thực tế nhét 25-30 tấn. Suốt hành trình, đoàn xe đi qua nhiều chốt CSGT trên địa bàn các quận Tân Phú, Tân Bình, 12, Thủ Đức… nhưng bình yên vô sự, không hề bị kiểm tra, xử phạt.

Liên tiếp nhiều đêm liền từ 27-9 đến 2-10, cứ khoảng 20g-21g xe quá tải ra vào “chành” bỏ hàng chạy ầm ầm trên phố. Đêm 1-10, chỉ trong vòng 20 phút chúng tôi đếm có trên 20 chiếc xe quá tải từ các “chành” phóng bạt mạng trên đường Lũy Bán Bích, Âu Cơ ra Trường Chinh.

Không “quan hệ” thì… dẹp tiệm!

Theo điều tra, sở dĩ xe của các “chành” tung hoành như thế là do có người quen gửi gắm và chịu “đóng hụi chết” hằng tháng cho các lực lượng chức năng. Các “chành” nhỏ không biết hoặc cố tình không biết “luật” thì trước sau gì cũng lãnh hậu quả. Ngoài ra, nếu các “chành” nhỏ xâm phạm lãnh địa của những “chành” có “thương hiệu” (đã được bảo kê) chắc chắn sẽ bị trừng phạt.

Ông N., chủ một “chành” ở Tân Phú, cho biết: “Hồi mới ra bãi vì chưa rành “luật” nên có đụng chạm mối làm ăn với các chành khác. Lập tức tôi bị nhắn tin răn đe, đòi hành hung. Hễ xe của tôi vừa ló ra đường là có người theo dõi báo CSGT phạt lên bờ xuống ruộng”.

Theo ông N., trước đây ở khu vực Tân Phú có khoảng 30 “chành” nhưng do không “quan hệ” tốt với các lực lượng chức năng nên bị xóa sổ, hiện còn khoảng bảy “chành” thuộc dạng “có máu mặt”. Nhiều người cho rằng việc triệt hạ các “chành” nhỏ nhằm mục đích “thôn tính”, gom về các “chành” lớn để dễ quản lý.

Theo tìm hiểu, sở dĩ bãi Đức Khánh trụ được đến ngày hôm nay là do chủ nhân “quan hệ” tốt với các lực lượng chức năng. Trước đây bãi này do ông N.Y. khai thác khá hiệu quả nhờ có quan hệ với một CSGT. Sau khi vị CSGT này không còn làm nữa, “gió đổi chiều” nên “chành” này bị “quất” tơi tả. Chịu hết xiết, ông N.Y. sang lại cho ông C.Đ.. “Thọ” được vài tháng thì ông C.Đ. bỏ của chạy lấy người vì không được lòng các “sếp”.

Một số tài xế cho biết thời điểm đó hễ xe nào ló ra đường là bị lập biên bản quá tải. Tài xế, chủ xe bỏ sang đầu quân cho “chành” Tân Tiến vì bãi này đang “thịnh”. Ngay lúc dầu sôi lửa bỏng, ông Đ. nhảy vào tiếp quản (thuê 33 triệu đồng/tháng). Do được “đỡ đầu” nên “chành” Đức Khánh nhanh chóng có chỗ đứng và sẵn sàng cạnh tranh với “đại gia” Tân Tiến. Bằng chứng là tối 1-10, hai chủ xe chạy tuyến Thanh Hóa (từng bỏ sang chạy bãi Tân Tiến) qua xin về lại bãi Đức Khánh.

Theo điều tra, trước áp lực cạnh tranh kiểu triệt hạ đối phương, nhiều “chành” nhỏ phải dẹp tiệm. Chiều 28-9, trong khi “chành” Tân Tiến, Đức Khánh xe cộ ra vào tấp nập thì cách đó không xa, tại “chành” 15 Cách Mạng chúng tôi chứng kiến cảnh các nhân viên đang tháo dỡ nhà kho để trả lại mặt bằng. Anh H., quản lý bãi xe, cho biết cách đây hai tháng có người bắn tin muốn gom xe từ các “chành”, trong đó có “chành” 15 Cách Mạng về bãi mình.

Vài ngày sau, hễ xe của khách vừa ló ra đường là bị CSGT lập biên bản quá tải. Cầm cự được chừng một tháng tưởng “sóng yên biển lặng” không ngờ mới đây dính tiếp một loạt biên bản quá tải. Tài xế ôm biên bản chạy thì bị giam xe. Chịu hết xiết ông chủ đành bỏ cuộc. Chúng tôi hỏi tại sao không “quan hệ” với các cơ quan chức năng, anh H. nói trước đây có một “sếp” trong ngành giao thông “bảo lãnh” nhưng từ khi ông này về hưu thì các “chành” lãnh hậu quả. Anh H. bức xúc: “Đã dẹp thì phải dẹp hết. Đằng này họ dẹp bãi này nhưng làm ngơ cho bãi khác hoạt động là không công bằng”.

Tại một bãi xe ở khu vực Tân Thành (Tân Phú), khi nghe chúng tôi đề nghị đưa xe vào chạy, ông T., chủ bãi, tỏ ra không hào hứng lắm vì “tui sắp dẹp tiệm rồi”. Hỏi lý do tại sao, ông nói “bị CSGT phạt nặng quá nên nhà xe bỏ đi hết rồi”. Chúng tôi hỏi tại sao các “chành” khác vẫn sống khỏe, ông T. ngậm ngùi: “Dù tôi đã rất biết điều nhưng họ không chiều thì chịu chết”.

Có mặt tại các “chành” Đức Khánh và Tân Tiến trong nhiều ngày liền, chúng tôi nhận thấy xe chở hàng quá tải hiên ngang chạy vào giờ cao điểm nhưng không hề bị kiểm tra, xử lý. Thường vào thời điểm xe các “chành” này rời bãi chở hàng lưu thông trên đường thì dường như không thấy bóng dáng CSGT đâu.

Thỉnh thoảng chúng tôi bắt gặp CSGT đứng chặn bắt lỗi vi phạm xe máy nhưng lại bỏ qua những chiếc xe tải cõng trên lưng nặng trĩu hàng chục tấn hàng. Điều này đã tạo nên làn sóng ngầm cạnh tranh không lành mạnh theo kiểu “cá lớn nuốt cá bé” trong giới vận tải. Từ thực tế đó, dư luận đặt ra câu hỏi: phải chăng có sự “nể nang” hay “bao che” từ phía cơ quan chức năng để xe “chành” lộng hành?